Wg Raportu „Barometr Rynku Pracy”[1], 47,6% ankietowanych firm miało problemy wynikające z rotacji pracowników. To zdecydowanie więcej w porównaniu z rokiem ubiegłym, gdzie takie trudności zgłosiło 13% badanych przedsiębiorstw. Pewien poziom rotacji jest wskazany, ale na większą skalę prowadzi ona do obniżenia efektywności pracy, obciąża budżet nadmiernymi kosztami związanymi zarówno z rekrutacją, jak i szkoleniem nowych pracowników, a także realnie zwiększa wypadkowość, co może negatywnie wpływać na wizerunek firmy.
Instytut Badawczy Randstad w raporcie „Monitor Rynku Pracy” (kwiecień 2024) przedstawił rotację wg sektora oraz poziomu stanowiska – 20% rotacji dotyczyło transportu i logistyki, a 22% pracowników fizycznych niewykwalifikowanych. Główną przyczyną takiej sytuacji było zapewne pogorszenie się sytuacji gospodarczej w Polsce, wciąż jeszcze silna konkurencja o pracowników, a także zmiana pokoleniowa, gdzie wśród pracowników fizycznych niewykwalifikowanych największy odsetek to ludzie młodzi, głównie z pokolenia Y i Z, którzy nie boją się zmian i odważniej podejmują decyzje o wyborze nowego pracodawcy.
Co więc może skłonić ich do pozostania w firmie? Wg raportu Gi Group Holding Barometr – to zdecydowanie podwyżka wynagrodzenia (90%) oraz dodatkowe premie (85%). Natomiast coraz większego znaczenia nabiera również możliwość rozwoju zawodowego (75%), a także poprawa atmosfery w miejscu pracy (75%) i działania zapewniające równowagę między życiem prywatnym a zawodowym (72%). Mówiąc o danych warto zwrócić uwagę również na te publikowane przez GUS, a konkretnie wskaźnik wypadkowości (liczba poszkodowanych w przeliczeniu na 1000 pracowników). Wskaźnik ten dla sektora transport i gospodarka magazynowa wzrósł w 2023 roku do poziomu 6.56 z 5,89 w 2022 roku. Najnowsze dane za I. kwartał 2024 roku również zanotowały wzrost, który wyniósł 1,62 wobec 1,35 w tym samym okresie roku ubiegłego.
Czy bazując na powyższych danych można wskazać, że zwiększona rotacja wśród pracowników logistyki łączy się z wysoką wypadkowością w tym segmencie? – Jak najbardziej, ponieważ to właśnie pracownicy z niskim stażem najczęściej ulegają wypadkom przy pracy. Potwierdza to publikacja GUS, która podsumowuje rok 2022 pod względem występowania wypadków przy pracy, między innymi właśnie według kryterium stażu pracy. W transporcie i gospodarce magazynowej wypadkom ulegali głównie pracownicy ze stażem pracy wynoszącym 1 rok i mniej (32,1% poszkodowanych). Te badania pokazują więc, że istnieje wyraźna zależność między stażem pracy pracownika, a wypadkowością. Należy to rozumieć w ten sposób, że im dłuższy staż, tym pracownik zdobywa większe doświadczenie, więcej umiejętności i więcej wiedzy na temat bezpieczeństwa, dzięki czemu wzrasta jego świadomość i jest w stanie szybciej ocenić ryzyko i nauczyć się odpowiednio reagować na zagrożenia – mówi Joanna Misiun, Ekspert ds. bezpieczeństwa pracy w logistyce W&W Consulting.
Rotacja pracowników w pewnym sensie jest nieunikniona, należy więc stale analizować jej przyczyny i wyciągać odpowiednie wnioski, prowadzące do sukcesywnego jej ograniczania. Ważnym jest więc, aby w takim samym stopniu zaopiekować się zarówno nowym pracownikiem, jak i tym z dłuższym stażem, aby zwiększyć retencję pracowników, chociażby poprzez:
- Usprawnienie procesu wdrożenia do pracy: zwrócić uwagę na jakość i formę prowadzenia szkoleń BHP, instruktaży stanowiskowych, aby nie były one nudne, ale przede wszystkim praktyczne i maksymalnie angażujące;
- Stałe poprawianie warunków pracy oraz zwiększanie poczucia bezpieczeństwa w pracy;
- Ułatwienie dojazdu do pracy (np. wprowadzenie transportu zbiorowego);
- Zadbanie o dobrą atmosferę w pracy i podejście do pracownika, czyli zbudowanie jasnej kultury organizacji oraz monitorowanie poziomu zadowolenia pracownika.
– Warto również zaznaczyć, że rotacja pracowników jest jednym z elementów, które bierze się pod uwagę w raportach dotyczących wskaźników ESG. Firma powinna ujawnić zarówno wskaźnik dobrowolnej, jak i przymusowej rotacji. Systematyczne badanie poziomu zadowolenia pracownika z pracy, jak również badanie powodów ich rezygnacji (tzw. exit interview), pozwoli usprawnić procesy, wykluczyć niedociągnięcia w kluczowych obszarach, a także zmniejszyć wypadkowość i poprawić bezpieczeństwo, tym samym zwiększając efektywność całego przedsiębiorstwa – podsumowuje Joanna Misiun.
[1] Raport Gi Group Holding Barometr, kwiecień 2024