Polska szybko nadrabia zaległości w cyfryzowaniu gospodarki, ale wyzwań wciąż nie brakuje – zwłaszcza dla sektora MŚP. Najnowszy unijny raport „State of Digital Decade 2024” wskazuje, że mimo poczynionych postępów polskie firmy wciąż mają trudności z wdrażaniem nowoczesnych rozwiązań, takich jak sztuczna inteligencja czy usługi chmurowe. Aby osiągnąć cele przewidziane do 2030 roku, Polska powinna rozwijać dostęp do sieci 5G, zwiększać zakres cyfryzacji usług publicznych i edukacji oraz podnosić poziom cyberbezpieczeństwa.
Cyfrowa transformacja to kluczowy element strategii rozwoju nie tylko Polski, ale i całej UE. Dlatego Komisja Europejska przygotowuje coroczne sprawozdania, które podsumowują postępy państw członkowskich w realizacji celów i zadań na 2030 r. w zakresie digitalizacji gospodarek. Z najnowszego raportu „State of Digital Decade 2024” wynika, że w ubiegłym roku Polska poczyniła znaczne postępy względem wyników z 2022 r. Wciąż jednak jest wiele obszarów, które pozostają poniżej średniej UE.
Cyfrowy sektor publiczny
W Polsce podejmowane są liczne działania mające na celu wspieranie digitalizacji zarówno usług publicznych jak i prywatnych. Jednym z nich, chwalonym w raporcie UE, jest zapewnianie elektronicznego dostępu do danych medycznych. Inicjatyw cyfryzacyjnych niedługo może być jeszcze więcej, ponieważ Polska ma szansę otrzymać do 60 miliardów euro z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Z tych środków 21,3% powinno zostać przeznaczone właśnie na transformację cyfrową, w tym m.in. zwiększenie dostępu do szybkiego Internetu, digitalizację usług publicznych i prywatnych, a także rozwijanie cyfrowych umiejętności.
Z raportu „State of Digital Decade 2024” wynika, że zdaniem 81% Polaków cyfryzacja usług publicznych i prywatnych ułatwia codzienne życie. Jednak odsetek obywateli posiadających co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe wynosi zaledwie 44,3%, przy średniej UE równej 55,6%. Aby do 2030 roku, zgodnie z celem unijnym, 80% populacji UE posiadało te umiejętności, konieczne jest wieloaspektowe podejście do wspierania cyfryzacji na wszystkich szczeblach edukacji oraz zachęcanie młodych ludzi do zainteresowania się dyscyplinami STEM. W ich zakres wchodzą nauki ścisłe, techniczne, inżynieryjne oraz matematyka.
– Podnoszenie cyfrowych kompetencji, inwestowanie w specjalistów IT, zaawansowany sprzęt oraz przede wszystkim w cyberbezpieczeństwo to kluczowe elementy cyfrowej transformacji. Warto pamiętać, że każda inwestycja w rozwiązania techniczne powinna być przemyślana, szczególnie pod względem krótko- i długoterminowych korzyści, jakie może przynieść. We wdrażaniu każdego narzędzia IT najważniejszy jest człowiek, który potrafi wykorzystać jego potencjał. Dlatego tak istotne jest inwestowanie w wykwalifikowanych pracowników oraz oferowanie im możliwości rozwoju. Jest to niezbędny krok, aby usuwać tzw. lukę kompetencyjną i mieć pewność, że wdrożone narzędzia rzeczywiście są potrzebne – wskazuje Robert Sepeta, Business Development Manager w firmie Kingston.
Bezpieczeństwo w erze cyfrowej – jak firmy mogą chronić swoje dane?
Przedsiębiorstwa wykorzystują cyfryzację do zwiększania swojej konkurencyjności na rynku, automatyzacji procesów czy analizy danych. Jak wskazuje raport „State of Digital Decade” w 2024 r. poziom wykorzystania AI, narzędzi chmurowych lub dużych zbiorów danych przez przedsiębiorstwa w Polsce (51,8%) jest znacznie poniżej celu na 2030 r. wynoszącego 75%. Komisja Europejska zauważa, że w świetle obecnych tendencji, do 2030 r. tylko 64% przedsiębiorstw w UE będzie korzystać z chmury, co drugie ze zbiorów Big Data, a jedynie 17% ze sztucznej inteligencji.
Postępującej cyfrowej transformacji kroku powinno dotrzymywać zwiększanie bezpieczeństwa systemów i przechowywanych danych. Z opublikowanych przez EY badań wynika, że prawie połowa ankietowanych firm wymienia to zagadnienie jako priorytet w procesie cyfrowej transformacji. Kluczowe w jego utrzymaniu jest wdrożenie odpowiednich narzędzi i procedur zabezpieczających przed nieautoryzowanym dostępem, uszkodzeniem lub utratą danych. Zagrożeniem dla przetwarzanych i przechowywanych przez firmy oraz instytucje publiczne informacji są zarówno cyberataki i problemy ze sprzętem czy oprogramowaniem, jak również błędy ludzkie czy zdarzenia losowe (powodzie, pożary czy awarie prądu).
– Odpowiedniego poziomu zabezpieczeń wymagają szczegółowe informacje dotyczące transakcji finansowych, dane osobowe pracowników i klientów, tajemnice handlowe, raporty czy umowy. Ponadto przedsiębiorstwa muszą przestrzegać stosownych regulacji prawnych, dotyczących m.in. czasu i podejścia do archiwizowania poszczególnych dokumentów. Dbając o ochronę szczególnie wrażliwych danych, warto pamiętać, że zamiast w chmurze powinny być one przechowywane w sposób odizolowany od sieci, aby zminimalizować możliwość ich utraty czy wycieku. Najbezpieczniejszym sposobem na ochronę kluczowych dla każdego podmiotu danych jest wdrożenie przemyślanej strategii tworzenia kopii zapasowych. Powinna ona obejmować nie tylko regularne wykonywanie backupu, ale również weryfikację jego poprawności czy testowanie możliwości odczytu danych i przywrócenia pracy systemu na wypadek np. cyberataku – tłumaczy Robert Sepeta.
Źródła:
- Raport „State of Digital Decade 2024”: https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/factpages/state-digital-decade-2024-report
- Badanie „Digital Decade Eurobarometer 2024”: https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/library/digital-decade-2024-special-eurobarometer-report
- Badanie EY „Cyfrowa Transformacja 2024”: https://www.ey.com/pl_pl/digital-first/cyfrowa-transformacja-2024
- Dane Komisji Europejskiej: https://commission.europa.eu/business-economy-euro/economic-recovery/recovery-and-resilience-facility/country-pages/polands-recovery-and-resilience-plan_en
- Dane rządowej strony dot. KPO: https://www.kpo.gov.pl/strony/o-kpo/o-kpo/informacje/
- Dane Komisji Europejskiej: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/ip_24_3602