Zaakceptowany przez wierzycieli i zatwierdzony przez Sąd układ stanowi kluczowy element każdego postępowania restrukturyzacyjnego firmy. Układ zawiera warunki spłaty zobowiązań przez dłużnika i daje szansę na odzyskanie płynności finansowej oraz uniknięcie upadłości. Zdarza się jednak, że w trakcie wykonywania układu dochodzi do poważnych zmian w sytuacji dłużnika. Zmian, które wymagają modyfikacji zawartego z wierzycielami porozumienia. Czy jest to możliwe?
Okazuje się, że obowiązujące przepisy prawa przewidują możliwość zmiany sądownie zatwierdzonego układu. Art. 173 Prawa restrukturyzacyjnego stwierdza, że „w wypadku trwałego wzrostu lub zmniejszenia dochodu z przedsiębiorstwa dłużnika, dłużnik, nadzorca wykonania układu lub wierzyciel mogą wystąpić do Sądu o zmianę układu.”
Nie tylko przy pogorszeniu kondycji finansowej
– Przesłanki do rozpoczęcia procedury zmiany układu są określone wąsko i odnoszą się wyłącznie do okoliczności związanych z rentownością firmy dłużnika. Należy zwrócić uwagę, że do ewentualnej zmiany układu może dojść nie tylko w wypadku pogorszenia kondycji dłużnika, ale także jej poprawy. – wyjaśnia Adam Pasternak z kancelarii Lege Restrukturyzacje.
Co więcej, zgodnie z art. 173 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego, zmiana układu może również dotyczyć kwestii związanych z zarządzaniem majątkiem dłużnika i wykonywaniem układu: „W przypadku, gdy na czas wykonywania układu zarząd własny nie został dłużnikowi odebrany, nadzorca wykonania układu oraz wierzyciel mogą wystąpić o zmianę układu przez powierzenie zarządu i wykonywania układu wskazanej osobie, jeżeli:
1) dłużnik, chociażby nieumyślnie, naruszył prawo w zakresie sprawowania zarządu, czego skutkiem było pokrzywdzenie wierzycieli lub możliwość takiego pokrzywdzenia w przyszłości;
2) oczywiste jest, że sposób sprawowania zarządu nie daje gwarancji wykonania planu restrukturyzacyjnego i wykonania układu;
3) dłużnik uniemożliwia nadzorcy wykonania układu właściwe pełnienie funkcji.”
Decydują Sąd i wierzyciele
– Sam wniosek o zmianę układu można w pewnym zakresie porównać do wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Cała procedura rozpoczyna się bowiem od rozpoznania wniosku przez Sąd, który zdecyduje o otwarciu postępowania dotyczącego zmiany układu. – tłumaczy Adam Pasternak z kancelarii Lege Restrukturyzacje.
Wniosek o zmianę układu musi oczywiście uzyskać odpowiednie poparcie wierzycieli, takie jakie jest wymagane dla przyjęcia pierwotnego układu. W wypadku zgody Sądu na taki wniosek, proponowana zmiana układu zostanie poddana pod głosowanie przez zgromadzenie wierzycieli.
W zgromadzeniu uczestniczą wierzyciele, którzy mieli prawo głosu podczas zatwierdzenia poprzedniego układu. Każdy wierzyciel dysponuje siłą głosu odpowiadającą sumie z pierwotnego głosowania nad układem, pomniejszoną o dokonane już przez dłużnika spłaty.
Ponadto, w zgromadzeniu mogą uczestniczyć wierzyciele, których wierzytelności uprzednio miały charakter sporny, a następnie zostały zatwierdzone prawomocnym orzeczeniem Sądu lub ostateczną decyzją administracyjną.
Przyjęta zmiana układu podlega ostatecznie zatwierdzeniu przez Sąd.