Jak wynika z najnowszego raportu międzynarodowej agencji doradczej Cushman & Wakefield, II kwartał w sektorze magazynowym w Polsce to wyraźny wzrost aktywności najemców. Poziom popytu w tym okresie zanotował najlepszy wynik w Europie. Pod względem podaży polski rynek już wkrótce przekroczy próg 35 mln mkw. zasobów magazynowych.
POPYT: Polska z najwyższym popytem w Europie
Pierwsze półrocze 2024 roku zakończyło się całkowitym popytem na poziomie blisko 2,7 mln mkw. co oznacza duży, bo 22% wzrost r/r.
Najemcy z nawiązką nadrobili słabszy wynik z pierwszego kwartału bieżącego roku wynajmując w kolejnych trzech miesiącach aż 1,76 mln mkw. powierzchni magazynowej. To najlepszy wynik na rynku magazynowym w Europie i drugi taki przypadek, gdy popyt kwartalny w Polsce przekraczał wartości obserwowane w Niemczech. Warto dodać, że aż 56% całkowitego wolumenu transakcji najmu w drugim kwartale stanowiły duże transakcje wynoszące od 20 000 do 130 000 mkw., komentuje Damian Kołata, Partner, Head of Industrial & Logistics/E-Commerce CEE, Cushman & Wakefield.
Trzy największe umowy najmu zawarto w tym czasie na rynku wrocławskim i bydgosko-toruńskim. W okolicach Wrocławia dodatkowe 126 000 mkw. wynajęła międzynarodowa platforma e-commerce, a firma LX Pantos przedłużyła umowę i rozszerzyła powierzchnię najmu do 100 000 mkw. Z kolei w okolicach Bydgoszczy LPP Logistics uruchomiło na powierzchni 104 000 mkw. magazyn do obsługi zamówień internetowych.
Podobnie jak w zeszłym roku, około 60% powierzchni wynajęto w ramach nowych umów i ekspansji, które zamknęły się wynikiem 1,66 mln mkw. (24% wzrost r/r). Pozostałe 40% popytu stanowiły przedłużenia.
Znaczące zmiany odnotowała struktura branżowa popytu netto, w którym wyraźnie wzrósł udział firm z sektora handlowego i e-commerce odpowiadających za 34% podpisanych umów. Z kolei udział operatorów logistycznych obniżył się do poziomu 22% wobec 36% w pierwszej połowie 2023 roku. Dalszy wzrost sektora e-commerce, popularyzacja strategii ESG, a co za tym idzie poszukiwania powierzchni wyższej jakości, oraz procesy nearshoringu powinny wspierać popyt w perspektywie długoterminowej, dodaje Adrian Semaan, Analityk Rynku, Cushman & Wakefield.
PODAŻ: Wyraźny spadek projektów spekulacyjnych
W czerwcu 2024 roku całkowite zasoby powierzchni magazynowej w Polsce wyniosły 33,52 mln mkw., co oznacza wzrost o 9% w ujęciu rocznym.
Rynek magazynowy w Polsce nadal dynamicznie się rozwija. W pierwszej połowie 2024 roku deweloperzy dostarczyli 1,64 mln mkw. i niewiele mniej zaplanowane jest do ukończenia w drugim półroczu. Tym samym już niebawem całkowite zasoby magazynowe w Polsce przekroczą 35 milionów mkw., mówi Damian Kołata.
W drugim kwartale deweloperzy dostarczyli na rynek prawie 786 000 mkw. nowej powierzchni, z czego 44% pozostało niewynajęte. To z kolei spowodowało ponowny wzrost wolumenu powierzchni niewynajętej, który na koniec czerwca wynosił 2,80 mln mkw. Wskaźnik pustostanów wzrósł nieznacznie do 8,3% (+1,6 pp. r/r oraz +0,1 pp. k/k), czyli najwyższego poziomu od września 2020 roku (8,5%). Na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy największe wzrosty wskaźnika powierzchni niewynajętej odnotowano w województwach: lubuskim (o 8.6 pp. do 19,3%), pomorskim (o 5,6 pp. do 7,1%), małopolskim (o 4,9 pp. do 6,1%) i łódzkim (o 3,1 pp. do 10,8%). Warte odnotowania spadki dotyczyły regionów: zachodniopomorskiego (o -3,4 pp. do 4,0%), śląskiego (o -1,9 pp. do 5,9%) oraz wielkopolskiego (o -1,0 pp. do 5,9%).
Aktywność deweloperska nieznacznie się obniżyła, co wraz z wyraźnym spadkiem wolumenu inwestycji spekulacyjnych może doprowadzić do kompresji wskaźnika pustostanów w perspektywie kolejnych 9-12 miesięcy. W drugim kwartale 2024 roku rozpoczęto budowę około 460 000 mkw., z czego tylko 184 000 mkw. spekulacyjnie. Tym samym na koniec czerwca w budowie znajdowało się łącznie 1,99 mln mkw., dodaje Adrian Semaan.
W ujęciu regionalnym, najwyższą aktywność budowlaną obserwuje się w regionie dolnego śląska, gdzie powstaje 568 000 mkw., z czego aż 40% w ramach projektu P3 Wrocław w Kątach Wrocławskich z przeznaczaniem dla międzynarodowej platformy e-commerce. W II kwartale br. najwięcej nowych inwestycji uruchomiono w regionie śląskim (156 000 mkw., w tym 81 000 mkw. spekulacyjnie) i mazowieckim (146 000 mkw., w tym 67 000 mkw. spekulacyjnie).
CZYNSZE: Stabilizacja z nieznaczną presją na spadek czynszów efektywnych
W pierwszej połowie 2024 roku, miesięczne stawki bazowe czynszów utrzymały się na stabilnym poziomie 3,60-6,50 EUR/mkw. dla projektów typu BIG-BOX oraz 5,00-7,50 EUR/mkw. dla projektów typu SBU/City Logistics. Dzięki zachętom finansowym oferowanym najemcom, m.in. okresowym zwolnieniom z czynszu czy dopłatom do adaptacji powierzchni, czynsze efektywne mogą być niższe o maksymalnie 15-25% od stawek bazowych.
RYNEK PRACY: sektor przemysłowy wypełnia wakaty
Najwyższe płace w drugim kwartale 2024 wśród pracowników produkcyjnych, biorąc pod uwagę wynagrodzenie zasadnicze, odnotowano w województwach południowych (dolnośląskie, małopolskie i śląskie) – ponad 28 zł/godz.
Wśród pracowników produkcyjnych ponad 20% firm w całej Polsce oferuje wynagrodzenie zasadnicze na poziomie wyższym niż 28 zł/godz., a najbardziej popularną stawką jest 26 zł/godz. – dotyczy ona ponad 22% pracodawców z tej branży. Tylko niespełna 2% pracodawców oferuje 34-36 zł/godz. Warte podkreślenia jest, że ponad 84% zatrudnionych w sektorze pochodzi z Polski, a drugą największą grupę stanowią pracownicy z Ukrainy – prawie 14%, komentuje Dagmara Żuromska, Strategic Business Development Senior Manager, Randstad Polska.
W porównaniu z pierwszym kwartałem 2024 roku znacząco wzrósł odsetek firm, które prowadziły działania rekrutacyjne, jednak wciąż głównym powodem jest wypełnianie wakatów, które powstały na skutek rotacji pracowników. Wyraźnie częściej rekrutacje uruchamiają duzi pracodawcy, szczególnie w handlu, logistyce i budownictwie, a im jest ich więcej, tym – według badanych – pojawia się trudności w dotarciu
do odpowiednich kandydatów.
Na wysokość rotacji w firmach ma oczywiście wpływ ogólne zadowolenie z pracy. Warto zaznaczyć, że delikatny wzrost satysfakcji pracowników obserwujemy w sektorze transportu i logistyki oraz przemysłu.80% pracowników z branży transportowej i logistycznej oraz 74% pracujących w przemyśle jest bardzo lub raczej zadowolonych z obecnej sytuacji zawodowej, a prawie połowa pracujących w tych sektorach w ogóle nie szuka nowej pracy, dodaje Dagmara Żuromska, Randstad.