- Tylko w pierwszych sześciu miesiącach 2024 r. zawarto aż zawarto 1 540 polis ubezpieczeń transakcyjnych – wynika z najnowszego raportu HWF Partners.
- Według opracowania rynek Europy Środkowo-Wschodniej odpowiada za ok. 4,2% polis objętych analizą. To nieznaczny wzrost w stosunku do zeszłego roku. Tymczasem odsetek roszczeń odnotowanych w tym regionie jest znacznie wyższy i wynosi 9,67%, co sugeruje, że pomimo małego odsetka w skali europejskiej, regionalni gracze często sięgają po polisy jako narzędzie dochodzenia roszczeń.
- Celem ubezpieczeń transakcyjnych (W&I) jest ochrona przed złamaniem zapewnień sprzedającego określonych w umowie kupna-sprzedaży. Mowa o takich ryzykach, których nie można odkryć podczas analizy due diligence, w szczególności, gdy straty wynikają z oszustwa sprzedającego, nieujawnienia informacji lub roszczeń stron trzecich.
Międzynarodowy broker ubezpieczeń transakcyjnych, firma HWF, prezentuje drugą edycję raportu „W&I Market Claims Study”. To niezależne opracowanie na temat ubezpieczeń i roszczeń na rynku transakcyjnym. Analizą objęto 22 ubezpieczycieli świadczących usługi w Europie w okresie 2016-2024 oraz ponad 15 tys. zawartych polis. To wzrost próby o ok. 50% w stosunku do poprzedniej edycji badania.
Jak wynika z raportu, w pierwszej połowie 2024 r. wykorzystanie ubezpieczenia oświadczeń i zapewnień („W&I„) wzrosło do rekordowego poziomu. Na tle rynku fuzji i przejęć (M&A), który był w tym samym czasie stosunkowo stonowany, rynek polis W&I pozostał aktywny zarówno pod względem liczby plasowanych polis, jak i wypłacanych odszkodowań.
Czym jest polisa W&I?
Ubezpieczenia W&I (warranty & indemnity) dotyczą ryzyk transakcyjnych związanych z prawdziwością zawartych w umowie sprzedaży (przykładowo udziałów, akcji, przedsiębiorstw czy nieruchomości) oświadczeń i zapewnień. Kupujący ma bowiem prawo dochodzić od sprzedającego odszkodowania z tytułu nieznanych i nieprzewidzianych ryzyk, które wystąpiły po zakończeniu transakcji. Przykładem może być odkrycie, że nabyta spółka nie zadeklarowała podatku VAT organom podatkowym lub nie ujawniła zobowiązań umownych stronie trzeciej, a w transakcji dotyczącej nieruchomości wystąpiły braki związane z tytułem własności.
Popularność roszczeń w transakcjach M&A
Badanie HWF wykazuje utrzymujący się poziom roszczeń. W okresie objętym badaniem ubezpieczyciele otrzymali powiadomienia o roszczeniach dotyczących 11,64% polis. Dane pokazują również, że roszczenia są bardziej prawdopodobne w przypadku większych transakcji, przy czym transakcje o wartości przedsiębiorstwa przekraczającej 1,2 miliarda euro wiążą się ze wskaźnikiem roszczeń na poziomie 18,58%.
Ostatecznie, w analizowanym okresie, odszkodowania wypłacono z tytułu 4,32% wszystkich analizowanych polis.
Kolejnym kluczowym wnioskiem płynącym z raportu jest szybkość, z jaką roszczenia są zaspokajane. Jedna czwarta skutecznych roszczeń została wypłacona w ciągu zaledwie sześciu miesięcy, a niemal trzy czwarte w ciągu 18 miesięcy. Jako produkt, W&I ma stanowić alternatywę dla nieubezpieczonych transakcji, w przypadku których takie roszczenia byłyby zgłaszane wobec sprzedawców. Powszechnie wiadomo jednak, że roszczenia te raczej nie zostałyby zaspokojone w tak krótkim czasie lub mogłyby powodować konflikty (szczególnie, jeśli obie strony w różnych rolach kontynuują współpracę w ramach przejętego biznesu).
Raport zawiera również praktyczne informacje zwrotne dla użytkowników ubezpieczeń W&I. Na przykład subrogacja – zdolność ubezpieczyciela do ścigania sprzedawcy w celu odzyskania wypłaty, jeśli sprzedawca działał w nieuczciwy sposób (umyślnie) – to rzadkość. W przypadku zaledwie 1,85% roszczeń ubezpieczyciele wykorzystywali swoje prawo do subrogacji, co sugeruje że w praktyce perspektywy ścigania sprzedających są niezwykle sporadyczne i należy uznać je za wyjątek, a nie regułę.
Dyrektor zarządzający David Wall, który jest autorem badania HWF, mówi: „W ciągu ostatnich 12 miesięcy zaobserwowaliśmy gwałtowny wzrost liczby roszczeń i byliśmy zaangażowani w znaczące ugody w imieniu naszych klientów”.
Szczególną aktywność dotyczącą roszczeń odnotowuje się m.in. w Europie Środkowo-Wschodniej, zauważa z kolei dr Chrystian Poszwiński, zarządzający regionem Europy Środkowo-Wschodniej w HWF Partners.
– W porównaniu z wciąż niewielkim, bo wynoszącym nieco ponad 4%, odsetkiem polis zawartych w Europie Środkowo-Wschodniej, dostrzegamy znaczną częstotliwość zgłoszeń roszczeń. Ta w analizowanym przez nas okresie wyniosła aż 9,67%, a więc udział roszczeń w regionie CEE był znacznie wyższy od globalnej średniej. Jest to sygnał, który wskazuje na to, że rynek Europy Środowo-Wschodniej rośnie w obszarze wykorzystania polis transakcyjnych – zauważa dr Poszwiński.
Warto odnotować, że polisy W&I często kosztują mniej niż 1% sumy ubezpieczonej przy bardzo wysokiej stopie odzysku, z roszczeniami wypłaconymi w przypadku ponad 4% polis. Przepływ kapitału z powrotem do ubezpieczonych nie wykazuje przy tym żadnych oznak spowolnienia. Wysokie wskaźniki wypłat i skuteczność rozliczeń potwierdzają zatem funkcjonalność rynku W&I.