8 stycznia 2025 roku odbyła się uroczysta ceremonia zamknięcia Konsulatu Generalnego Rzeczpospolitej Polskiej w Sankt Petersburgu, która miała miejsce z udziałem polskiego ambasadora w Rosji, Krzysztofa Krajewskiego. Był to symboliczny koniec 52-letniej historii polskiej placówki w jednym z najważniejszych rosyjskich miast.
Decyzja o zamknięciu konsulatu była następstwem wycofania zgody przez Rosję na działalność polskiej placówki. Ten ruch stanowił odpowiedź na decyzję polskiego ministra spraw zagranicznych o zamknięciu Konsulatu Generalnego Rosji w Poznaniu. Polska strona argumentowała swoją decyzję przypadkami sabotażu na terenie kraju, powiązanego z rosyjskimi władzami.
Symboliczne pożegnanie
Podczas ceremonii zamknięcia Konsulat Generalny RP w Sankt Petersburgu podkreślił znaczenie placówki dla Polaków i Polonii w Rosji.
– Przyszedł moment, żeby podziękować Wam wszystkim, dla kogo było to miejsce ważne. Miejsce, które było wartością samą w sobie, zupełnie innym światem niż ten, który otaczał na co dzień. (…) Dziękujemy wszystkim Konsulom Generalnym, Dyrektorom Instytutu Polskiego w Sankt Petersburgu, wszystkim pracownikom Konsulatu i Instytutu, a szczególnie tym wszystkim, którzy w ciągu ostatnich 3 lat z ogromnym poświęceniem realizowali swą misję już po rosyjskim ataku na Ukrainę.
Ambasador Krajewski wyraził również nadzieję, że polska placówka konsularna powróci do Sankt Petersburga w „lepszych czasach”.
Nowa rzeczywistość stosunków polsko-rosyjskich
Zamknięcie konsulatu wpisuje się w kontekst napiętych relacji polsko-rosyjskich, zaostrzonych po rosyjskiej agresji na Ukrainę i związanych z nią działań dyplomatycznych oraz politycznych. Choć placówka w Sankt Petersburgu zakończyła swoją działalność, polskie przedstawicielstwa w Rosji wciąż działają w Moskwie, Królewcu i Irkucku.
Konsulat Generalny RP w Sankt Petersburgu przez ponad pół wieku pełnił kluczową rolę w budowaniu więzi między Polską a mieszkańcami tego regionu Rosji. Placówka była miejscem wsparcia dla Polaków mieszkających na terenie Rosji, przestrzenią dialogu kulturalnego i platformą do promowania polskiej kultury oraz nauki.
Zamknięcie tej placówki to ważny symbol w historii polskiej dyplomacji i trudnych relacji między Polską a Rosją.