W najbliższych latach instytucje administracyjne i spółki państwowe będą aktywnie stymulować kształtowanie się krajowego rynku biurowego. Nie tylko poprzez najem powierzchni. Skarb państwa odegra znaczącą rolę jako ważny gracz w sferze inwestycyjnej, m.in. dzięki modernizacji oraz nabywaniu i sprzedaży, a także budowie nieruchomości biurowych na własne potrzeby.
Tym samym, aktywność podmiotów państwowych będzie miała istotny wpływ na ewolucję sektora, w tym na decyzje związane z realizacją nowych projektów, przede wszystkim na rynku warszawskim, gdzie namacalnie mamy już do czynienia ze zjawiskiem luki podażowej. Działalność podmiotów państwowych da inwestorom potencjał do wykorzystania posiadanych zasobów i będzie czynnikiem determinującym start nowych projektów. W Warszawie na realizację oczekuje m.in. Drucianka Campus, Fort 7, czy kolejne etapy The Park Warsaw.
– Polski rynek biurowy charakteryzuje się dużą chłonnością, na co znaczący wpływ w ostatnim czasie ma zapotrzebowanie na biura zgłaszane przez sektor publiczny. Popyt na powierzchnie utrzymuje się na poziomie zbliżonym do rekordowych wyników sprzed pandemii. Wspiera go trend związany z naciskiem pracodawców na powrót do pracy stacjonarnej. W tym roku spodziewamy się kolejnego wzrostu ilości transakcji wynajmu, w tym dużych powierzchni, które kontraktowane są między innymi przez jednostki administracji państwowej i spółki z udziałem skarbu państwa – informuje Emilia Legierska, Transaction Director w Walter Herz.
O ile jednak na rynkach regionalnych podaż jest spora, w nowoczesnych budynkach zlokalizowanych w centrum Warszawy nie ma wolnych biur o dużej powierzchni. Czego efektem był wzrost udziału umów przednajmu w całkowitym wolumenie najmu w drugiej połowie 2024 roku na rynku warszawskim.
Wybór powierzchni będących w realizacji nie jest jednak zbyt wielki. W regionach całkowicie wyhamowały nowe inwestycje biurowe, a w Warszawie w budowie jest kilka projektów, m.in. The Bridge, Studio II, Office House, Skyliner II, UpperOne, Warta Tower oraz Vena.
Strategiczne decyzje inwestycyjne sektora publicznego
Wzmożoną aktywnością w sektorze wykazują się aktualnie podmioty państwowe. Obserwujemy nasilający się trend związany z podejmowaniem działań w kierunku konsolidacji i modernizacji przestrzeni administracyjnych przez jednostki publiczne.
W minionym roku decyzję o przeniesieniu siedziby do nowoczesnych przestrzeni podjął m.in. Wielkopolski Oddział Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, który wprowadził się do nowoczesnego biurowca przy ulicy Baraniaka w Poznaniu. NFZ zmodernizował także budynek przy ul. Chałubińskiego 8 w Warszawie. Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) zdecydował się natomiast przedłużyć umowę najmu w ekskluzywnym biurowcu, należącym do warszawskiego kompleksu Varso Place.
PKP we współpracy z HB Reavis zabudowało tereny wokół Dworca Zachodniego, a teraz spółka kolejowa Xcity Investment z Ghelamco rozpocznie realizację nowego projektu przy Dworcu Gdańskim. Uwolnienie gruntów PKP na cele biznesowe przyniesie poprawę podaży na warszawskim rynku. Wokół nowego dworca na obszarze 2,4 ha powstać ma nowe centrum biznesowe Warszawy.
Bank Pekao S.A. wystawił na sprzedaż budynek przy ul. Grzybowskiej 53/57 w Warszawie, który ponad 30 lat był jego siedzibą główną. Instytut Ochrony Środowiska (Państwowy Instytut Badawczy) postanowił natomiast sprzedać budynek biurowo-laboratoryjny przy ul. Kruczej 5/11D.
Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) postawiły na budowę nowej siedziby w Radomiu. Dwa budynki o łącznej kubaturze około 158 tys. mkw. mają być oddane do użytkowania na początku bieżącego roku.
Efektywnie swoim majątkiem zarządza także PZU, które przeniosło się do budynku Generation Park Y firmy Skanska w Warszawie i planuje przebudowę starej siedziby. Wieżowiec PZU Tower zlokalizowany u zbiegu ul. Grzybowskiej i alei Jana Pawła II prawdopodobnie czeka rozbiórka. Zastąpić go ma 150 metrowa wieża. Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych PZU prowadzi w tej sprawie rozmowy.
Spółka IMMO Park Warszawa należąca do Mota-Engil Central Europe wybudowała w Warszawie czterokondygnacyjny parking podziemny z 420 miejscami postojowymi i zrealizuje pierwszy etap rewitalizacji placu Powstańców Warszawy. W formule partnerstwa prywatno-publicznego wybudowała wcześniej parking pod placem Nowy Targ we Wrocławiu. W portfolio ma też umowy PPP na budowę i eksploatację parkingów w Gdańsku oraz Łodzi.
Polski kapitał z rosnącym udziałem w inwestycjach
Kapitał krajowy w 2024 roku odnotował największą aktywność w historii. Miał około 10-15 procentowy udział w transakcjach inwestycyjnych w pierwszym półroczu minionego roku. Odnotowana wartość była dwa razy większa niż w roku poprzednim, podczas gdy do 2022 roku średni udział polskich inwestorów w całkowitym wolumenie transakcyjnym nie przekraczał 2 proc.
– W 2024 roku doczekaliśmy się w Polsce znacznego ożywienia aktywności inwestycyjnej na rynku nieruchomości komercyjnych. Szczególnym powodzeniem cieszył się sektor biurowy, którym zainteresowanie rosło wykładniczo. Szacunkowa wartość transakcji w sektorze biur w ubiegłym roku wyniosła 1,6 mld euro i była niemal czterokrotnie większa w porównaniu do wolumenu zarejestrowanego rok wcześniej. Walter Herz doradzało przy transakcji z udziałem podmiotu z sektora publicznego, który w końcu 2024 roku nabył budynek biurowy w Warszawie – mówi Katarzyna Tencza, Transaction Director w Walter Herz.
Krajowy kapitał odegrał kluczową rolę, szczególnie w miastach regionalnych, gdzie mogliśmy obserwować wzrost zainteresowania dobrze zlokalizowanymi i zmodernizowanymi obiektami. W roku bieżącym można się spodziewać kolejnych, dużych transakcji w sektorze biurowym, również poza Warszawą, gdzie jest spory wybór atrakcyjnych, nowoczesnych obiektów.
Oczekiwane obniżki stóp procentowych przełożą się na atrakcyjniejsze zwroty dla inwestorów. Obniżki stóp przez EBC przyniosły w minionym roku wzrost zainteresowania nieruchomościami biurowymi typu „prime”. W Warszawie sfinalizowana została m.in. sprzedaż budynku Warsaw Unit za 280 mln euro. Była to największa transakcja biurowa, nie tylko w Polsce, ale i w Europie. W Poznaniu właściciela zmienił natomiast budynek biurowy Nowy Rynek E.